Sztuczna inteligencja ma ogromny potencjał, aby zrewolucjonizować edukację. Jednak jak podaje raport NASK cytowany przez Fundację Digital University, jedynie 4% nauczycieli planuje wykorzystywać sztuczną inteligencję w swojej pracy w najbliższej przyszłości, a nieco ponad 11% rozważa to w dalszej perspektywie. Powodem tego sceptycyzmu mogą być obawy związane z brakiem odpowiednich kompetencji, niepewność co do wpływu SI na rolę nauczyciela, a także lęk przed zastąpieniem ich pracy przez technologię. Te dane pokazują, że mimo dostępności nowoczesnych narzędzi edukacyjnych, wielu nauczycieli wciąż podchodzi z dystansem do integracji SI w codziennej pracy dydaktycznej.
W ramach Ogólnopolskiego Programu Edukacyjnego Be.Net organizowanym przez Fundację Digital University odbywa się seria webinarów, dotyczących skutecznego wykorzystania sztucznej inteligencji w edukacji. Jedno z nich poprowadził Marek Grzywna, omawiając temat skutecznego promptowania - czyli formułowania efektywnych komend do systemów SI. Dobre zdefiniowanie problemu umożliwia uzyskanie lepszych wyników i bardziej precyzyjnych odpowiedzi. Prompty są kluczowym elementem komunikacji z SI. Potencjał tkwiący w dobrze zdefiniowanym "zapytaniu" pozwala w pełni wykorzystać możliwości narzędzi SI w procesie dydaktycznym. Treścią każdego webinarium są nie tylko teoretyczne aspekty zastosowania SI, ale przede wszystkim praktyczne przykłady narzędzi, które mogą usprawnić proces przygotowywania lekcji i uatrakcyjnić nauczanie. We wcześniejszym webinarium Wojciech Wątor, nauczyciel matematyki, podzielił się wiedzą na temat praktycznych zastosowań narzędzi SI w planowaniu i przeprowadzaniu lekcji, pokazując, jak z ich pomocą przygotować scenariusz lekcji, quiz, grę edukacyjną, prezentację, krzyżówkę czy piosenkę na dowolny temat. Jakość tych materiałów zależy przede wszystkim od kreatywności nauczyciela, jego wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej oraz spójnej koncepcji dydaktycznej, ale też osobistych doświadczeń i codziennej praktyki pedagogicznej.
Źródło: Grafika została wygenerowana przez narzędzia SI
Jednym z kluczowych tematów poruszonych podczas webinarium było wykorzystanie SI do tworzenia scenariuszy lekcji oraz materiałami dydaktycznymi. Narzędzia sztucznej inteligencji oferują możliwość generowania konspektów, które zawierają nie tylko treści merytoryczne, ale również propozycje aktywności dostosowanych do tematu i grupy wiekowej uczniów, np. ćwiczenia typu "burza mózgów", dyskusje w małych grupach, czy interaktywne quizy, które pomagają utrwalić wiedzę. Narzędzia SI pozwalają również dostosować poziom trudności do umiejętności uczniów, realizując tym samym postulat indywidualizacji nauczania. Nauczyciel zyskuje w ten sposób czas na bardziej kreatywne aspekty swojej pracy. Dzięki tym narzędziom można łatwo uzupełnić przygotowany konspekt o gotowe materiały, dostosowane do specyfiki zajęć, tworząc różnorodne spersonalizowane aktywności. Nauczyciel tworzy w ten sposób optymalne środowisko pracy dla ucznia, uwzględniając nie tylko jego zainteresowania, talenty i poziom wiedzy, ale również preferencje związane z modalnościami uczenia się oraz różnymi typami inteligencji.
Webinaria wyraźnie pokazują, że przyszłość dydaktyki szkolnej zmierza w stronę większego zaangażowania technologii w proces nauczania. W realny sposób pomaga ona nie tylko uatrakcyjnić lekcje, ale wspiera również rozwój kompetencji przyszłości – kreatywności, krytycznego myślenia i elastyczności. Jednak nauczyciele muszą świadomie korzystać z SI. Wiadomym jest przecież, że technologia nie zastąpi relacji międzyludzkich – fundamentu efektywnej edukacji. Niewłaściwe wykorzystanie SI może prowadzić do zbytniego polegania na technologii, co ogranicza rozwój kompetencji społecznych uczniów, a także może wpłynąć na dehumanizację procesu nauczania, redukując rolę nauczyciela do zarządzania technologią zamiast budowania relacji z uczniami. Sztuczna inteligencja może wesprzeć nauczycieli w tworzeniu bardziej interaktywnych i angażujących materiałów dydaktycznych, zmieniając nie tylko szeroko rozumiane środowisko edukacyjne, ale także rolę nauczyciela i zaangażowanie uczniów. Nauczyciel staje się autentycznym przewodnikiem, osobą towarzyszącą uczniom w ich rozwoju, a uczniowie zyskują możliwość zdobywania wiedzy w nowoczesny i dynamiczny sposób.
Zmieniające się środowisko edukacyjne wymaga otwartości na nowe technologie, które stają się częścią codziennej pracy w szkole. Sztuczna inteligencja nie tylko ułatwia tworzenie materiałów, ale przede wszystkim otwiera nowe przestrzenie dla kreatywności i innowacji, zarówno wśród nauczycieli, jak i uczniów.
* * *
Zródło: