Od lenistwa do refleksji. Jak mądrze uczyć się z AI?

Czy korzystanie z generatywnych modeli AI faktycznie prowadzi do degradacji funkcji poznawczych, jak ostrzega prof. Andrzej Zybertowicz? A może to nie technologia, lecz sposób jej użycia decyduje o tym, czy stajemy się mniej refleksyjni? W tym wpisie odpowiadam z perspektywy modelu dydaktycznego, który nie tylko chroni przed poznawczym lenistwem, ale prowokuje do głębszego myślenia, dialogu i twórczości.

Od edukacyjnych przesunięć do świadomej transformacji

Jesteśmy świadkami fundamentalnej przemiany w definiowaniu funkcji edukacji oraz sposobów, w jakie przebiega proces uczenia i rozwijania się uczniów. Tradycyjny, jednolity model szkoły, wywodzący się z epoki industrialnej, powoli, ale skutecznie ustępuje miejsca nowej, dynamicznej wizji, która czerpie inspiracje zarówno z przełomowych odkryć nauk przyrodniczych, jak i z głębokich humanistycznych idei dotyczących rozwoju człowieka.

Zadłużenie poznawcze, czyli co ryzykujemy ucząc się z AI i jak temu zapobiegać

W najnowszym artykule „Against Brain Damage” Ethan Mollick, autor bloga One Useful Thing, ostrzega przed niekontrolowanym wykorzystaniem sztucznej inteligencji w edukacji. Jego teza jest radykalna, ale trafna. Jeśli pozwolimy uczniom korzystać z AI bez refleksji, mogą utracić zdolność samodzielnego myślenia. Uczenie się stanie się jedynie iluzją procesu poznawczego. Praca stworzona przy udziale AI może sprawiać wrażenie oryginalnej, choć trudno określić, kto jest jej rzeczywistym odbiorcą? Uczeń, nauczyciel czy może tylko algorytmiczny system.