Ostatnio natknąłem się na ciekawy artykuł opublikowany na portalu AI4Learning, który porusza temat zarządzania wykorzystaniem generatywnej SI w edukacji. W szczególności zainteresowała mnie propozycja wprowadzenia tzw. „AI Stoplight” – systemu sygnalizacji świetlnej, który ma pomóc nauczycielom i uczniom zrozumieć, kiedy i w jakim zakresie można korzystać z narzędzi SI podczas wykonywania zadań szkolnych.
System ten opiera się na trzech kolorach:
Czerwony Bot. Generatywna SI jest tutaj całkowicie zabroniona i traktowana jako narzędzie do oszukiwania. Wszyscy uczniowie muszą przestrzegać zasad i nie korzystać z SI, chyba że zadanie wyraźnie na to pozwala. Przykłady: pisanie esejów na egzaminie, rozwiązywanie zadań matematycznych, praca projektowa.
Żółty Bot. SI może być używana jako wsparcie w tworzeniu treści, podobnie jak korzysta się na przykład z pomocy kolegi. Uczniowie muszą jednak dostarczyć pełny zapis historii pracy z SI i cytować narzędzie, jak każde inne źródło. Przykłady: pisanie wypracowania z pomocą SI, tworzenie konspektu do eseju, skróty i podsumowania.
Zielony Bot. SI jest w pełni dozwolona i może być używana jako narzędzie do spersonalizowanej nauki. Uczniowie mogą korzystać z SI, aby pogłębiać swoje zrozumienie koncepcji, a ich oceny będą dotyczyć jakości stawianych pytań oraz odpowiedzi. Przykłady: nauka języka obcego z SI, badania naukowe, kreatywne pisanie.
Żródło: Grafika wygenerowana przy użyciu narzędzia AI
Kluczową rolę w przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom odgrywają nauczyciele, którzy poprzez budowanie zaufania i zdrowych relacji w szkole mogą skutecznie kształtować postawy uczniów oraz promować wartości uczciwości i odpowiedzialności. Dzięki takiemu podejściu możliwe jest elastyczne i adekwatne do okoliczności wykorzystanie nowoczesnych technologii, w tym sztucznej inteligencji, dostosowane do konkretnych zadań i ich celów. Co więcej, system ten pomaga uczniom zrozumieć, kiedy i jak korzystać z SI, jednocześnie rozwijając ich odpowiedzialność i krytyczne myślenie.
Warto również podkreślić, że omawiany model sygnalizacji świetlnej nie tylko wspomaga uczniów w efektywnym wykorzystaniu sztucznej inteligencji, ale także zwraca uwagę na kluczowy aspekt etyki w edukacji. W dobie szybkiego rozwoju technologii, podejście humanistyczne, które uwzględnia wartości etyczne, staje się nieodzowne. System ten umożliwia uczniom nie tylko naukę skutecznego korzystania z SI, ale także kształtuje ich umiejętności odpowiedzialnego i etycznego działania. Wprowadzenie takiego rozwiązania w edukacji wzmacnia świadomość, że każda decyzja, w tym decyzja o korzystaniu z technologii, powinna być podejmowana z uwzględnieniem szerszego kontekstu wartości ludzkich i społecznych. Tego rodzaju podejście nie tylko przygotowuje młodych ludzi do przyszłości, ale również rozwija w nich postawę odpowiedzialności za własne działania i ich konsekwencje.
Co istotne, autorzy koncepcji sygnalizacji sztucznej inteligencji opisali proces, w jaki doszli do jej stworzenia. W obliczu nagłego pojawienia się narzędzi generatywnej SI w szkołach, początkowo zdecydowali się na wyłączenie dostępu do nich, przyjmując podejście wycofania. Jednakże szybko zdali sobie sprawę, że taka postawa nie jest rozwiązaniem na dłuższą metę. Refleksja nad nową sytuacją skłoniła ich do odrzucenia „postawy strusia” i rozpoczęcia otwartej dyskusji na temat roli i funkcji SI w uczeniu się i nauczaniu. To właśnie dzięki tej rozmowie powstała koncepcja sygnalizacji świetlnej sztucznej inteligencji, która teraz służy jako narzędzie do lepszego zrozumienia i zarządzania SI w edukacji.
"AI Stoplight" to niezwykle prosty do wdrożenia i wartościowy pomysł. Dodatkowo włącza uczniów do dyskusji o etycznych zachowaniach, a także zasad projektowania algorytmów, wykorzystania danych i praw autorskich. To wszystko sprawia, że sygnalizacji świetlna nie tylko umożliwia odpowiedzialne korzystanie z SI, ale także angażuje uczniów w głębsze rozumienie etycznych i prawnych aspektów technologii, które stają się coraz bardziej integralną częścią ich życia i przyszłej kariery.
Podsumowując, koncepcja „AI Stoplight” może pomóc w lepszym zarządzaniu obecnością SI w szkolnej dydaktyce i jednocześnie stać się inspiracją do poszukiwania własnych rozwiązań. Jest to też świetny przykład, jak proste zasady mogą prowadzić do konstruktywnych rozwiązań. Więcej na AI4Learning.
* * *
Finalna redakcja niniejszego tekstu została wsparta przez narzędzia sztucznej inteligencji, co pozwoliło na dopracowanie formy i wzmocnienie przekazu, przy jednoczesnym zachowaniu pełnej kontroli nad prezentowanymi treściami.
* * *
